Czy można nauczyć się dobrze słuchać?

Słyszę, ale nie słucham. 

Tak najczęściej wygląda problem w komunikacjach międzyludzkich. Można, a nawet trzeba to zmienić, gdyż jak powiedział słynny zoolog austriacki – Konrad Lorenz – „Powiedziane nie znaczy usłyszane - Usłyszane nie znaczy zrozumiane - Zrozumiane nie znaczy zaakceptowane.”

Słyszenie i słuchanie – ludzki problem

            Według amerykańskich badaczek komunikacji interpersonalnej – K. Adams oraz G. Galanes – brak skupienia na tym, czego słyszymy, a więc de facto, brak umiejętności słuchania, jest swoistą chorobą cywilizacyjną naszych czasów. Większość ludzi potrafi usłyszeć, co się do nich mówi; nie potrafi jednak przetworzyć informacji. Dzieje się tak przede wszystkim z naszego wrodzonego egoizmu. Rozmowa jest czymś w rodzaju własnej przyjemności i możliwości do samodzielnego zaprezentowania się. Jeśli więc ktoś mówi, to nam w tym przerywa. Siłą rzeczy słuchamy, by móc wiedzieć, kiedy mówić przestanie i będziemy mogli zrobić to samo w odwrotnej kombinacji.

Aktywne słuchanie

            Tymczasem w naukowych podstawach komunikacji interpersonalnej ukłuto termin aktywnego słuchania, a więc zakładając niejako także słuchanie bierne. Aktywne słuchanie to umiejętność podążania za tokiem rozumowania danej osoby oraz zdolność do przetwarzania na bieżąco tego, co ktoś do nas mówi. Pozwala na uruchomienie procesów myślenia, które byłyby adekwatne do tego, co mówią do nas rozmówcy. Jest to niezwykle trudne, gdyż większość z nas stara się wyłapać tylko sens, najważniejsze wyrazy z tego, co mówią inni i w efekcie generalizujemy, krytykując bez zrozumienia. To z pewnością zaburza dobrą komunikację.

Sposoby na dobrego słuchanie

            Jak nauczyć się słuchać aktywnie? Przede wszystkim należy przyjąć właściwą postawę. Człowiek nie wyraża siebie tylko poprzez słowa, ale także poprzez gesty. Zrezygnujmy zatem z krzyżujących się nóg, rąk założonych na siebie czy uciekania wzrokiem. Zamiast tego skupmy się na rozluźnieniu, wyprostowaniu, uśmiechu oraz przyjęciu postawy otwartej – bez krzyżowania nóg czy rąk. Ważne byśmy starali się utrzymywać kontakt wzrokowy. U wielu osób powoduje on dyskomfort, dlatego należy wyobrazić sobie, jaki tworzą oczy i nos rozmówcy. By utrzymywać kontakt należy skoncentrować się właśnie na tej przestrzeni. Skup się na rozmówcy, nie zajmuj się wieloma innymi sprawami i nie rzucaj co jakiś czas krótkiego ‘mhm’, ‘tak, tak’. Nie przerywaj, gdy ktoś mówi. Nawet jeśli nie zgadzasz się z kimś w jakimś względzie, pozwól mu dokończyć wypowiedź i wówczas odnieś się do jego słów. Pamiętaj, byś zadawał pytania otwarte, a nie tylko przytakiwał. W ten sposób wymiernie wskazujesz, że aktywnie słuchasz.

            Aktywne słuchanie to nie tylko niezwykle trudna, ale i przydatna umiejętność. Dzięki niej możesz w prosty sposób pokazać rozmówcy, że interesuje Cię to, co ma do powiedzenia, a w ten sposób zyskujesz u niego szacunek i większy posłuch dla swoich słów. To po prostu lepsza komunikacja, za którą idą lepsze wyniki sprzedażowe firmy.